Je doelen praktisch maken met de doelenwaterval
Iedereen kent het: je neemt je voor om iets te doen, je wilt het ook echt doen, maar het komt er op een of andere manier toch niet van. Vaak hebben we het dan over intrinsieke motivatie. Als je maar gemotiveerd genoeg bent, dan gaat het toch vanzelf? Wij merken dagelijks bij onze klanten dat dat niet waar is. Was het maar zo makkelijk … Er is beduidend meer nodig.
In het lezenswaardige boek The Four Disciplines of Execution van Sean Covey e.a. wordt fijntjes opgemerkt dat doelen stellen niet het grootste probleem is. Dat kunnen de meeste organisaties wel. Plannen maken wordt in MBA-opleidingen uitgebreid behandeld en geoefend. Het probleem is: hoe zorg je dat die doelen ook gehaald worden? Daarvan weet de gemiddelde profsessional of manager beduidend minder.
De grote vijand van doelen halen, is wat Covey e.a. noemen: de dagelijkse wervelwind. Er komt zoveel op de meeste professionals af, dat er geen tijd overblijft voor al die mooie en zinvolle doelen. Bij veel professionals krijgt de klant automatisch voorrang, en dan blijft er nog maar weinig tijd over om je eigen werk te verbeteren.
Het effect van de wervelwind is bij teams vaak nog groter dan bij individuen. Want als tien man afspreken iets te doen, zijn er altijd wel een paar die onderweg naar dat doel door de wervelwind van het juiste pad worden geblazen.
Een hulpmiddel dat wij graag gebruiken om teams en individuen te helpen hun doelen te halen, is wat wij de doelenwaterval noemen. De gedachte erachter is om belangrijke en minder concrete doelen te koppelen aan heel concrete en makkelijk planbare en uitvoerbare acties. Je kunt hier een voorbeeld downloaden, zodat je er een voor jezelf of je team kunt maken.
Ken je de TED-talk “Start with why” van Simon Sinek? Een doelenwaterval heeft pas zin als er een echte drijfveer achter zit. Waar word jij of jullie als team blij van? Een andere manier om hiernaar te kijken, is met behulp van de logische niveaus van Bateson. Wat is je diepste kern?
Jaren van ervaring én onderzoek tonen aan dat de meeste mensen maximaal drie hoofddoelen kunnen onthouden. Veel organisaties waar we komen hebben er meer. Altijd interessant om te testen wie van het hogere management alle strategische doelen voor de komende periode uit zijn hoofd kent. Bij meer dan drie doelen lukt het maar heel zelden. En als zelfs de leiders de doelen niet allemaal uit hun hoofd kunnen opnoemen, hoe groot acht je dan de kans dat er voldoende energie is om al die doelen te realiseren?
Links in de doelenwaterval staan de hoofddoelen. Vervolgens stel je vast welke activiteiten je allemaal wilt doen in de komende twaalf maanden om die hoofddoelen te bereiken. Uit al die activiteiten kies je de focuspunten voor de komende drie maanden. Dat betekent niet dat je niet aan de overige activiteiten mag werken; het betekent wel dat je met jezelf afspreekt dat de focuspunten niet van de band mogen vallen in het komende kwartaal. Vervolgens maak je deze focuspunten nog concreter. En die werk je weer uit in acties die volledig SMART zijn: wat ga je de komende week precies doen om je focuspunten te bereiken?
Een simpele controlevraag om te stellen als je zelf of met je team naar de doelenwaterval kijkt: hoe groot is de kans dat we dit daadwerkelijk halen? Als de kans onder de 85 procent zit, heb je nog wat te doen. Van welke onderdelen krijgen mensen energie en van welke juist niet?
Je voert een doelenwaterval uit over een langere periode. Eén keer per jaar checken of je de doelen haalt, is weinig zinvol. Dan kun je alleen maar constateren dat het wel of niet gelukt is. Je zult vaker momenten moeten maken waarop je kijkt hoe het gaat. Omdat veel mensen weinig energie krijgen van het doornemen van actielijstjes en het op de kop geven van mensen die hun acties toch niet hebben gedaan, stellen we voor om bij de voortgangsbespreking de 3C’s te gebruiken
Heb je de goede acties gekozen? Is het wellicht beter om te kiezen om iets niet te doen?
Help elkaar bij het SMART maken en uitvoeren van acties
Houd in de gaten of het lukt om tijd vrij te maken voor het uitvoeren van de acties. Als dat niet zo is, ga dan terug naar een eerder C, of ga over tot Benoemen Wat Is.
- Neem bij de hoofddoelen op waarom ze belangrijk voor je zijn.
- Gebruik een mindmap om je doelen te vertalen in SMART acties.
- Bedenk bij het plannen van een actie aan de rechterkant: wat is de eerstvolgende actie die je kunt ondernemen?
- Alleen een doel hebben en niet weten waarom.
- Te weinig focus, te veel doelen hebben.
- Niet concreet uitwerken.
- Denken en Doen scheiden.
Sommigen blijven denken en komen te weinig toe aan Doen.
Sommigen zijn zo aan het Doen dat ze vergeten waarom ook al weer.
Dit artikel is geschreven door Jan Willem van den Brink en Maarten van Os van Dreamfactory. Het is gebaseerd op een hoofdstuk uit ons boek Opdrachtgever Tevreden – Van inhoudelijk expert naar adviserende partner.
Als je het wilt gebruiken, stellen we bronvermelding zeer op prijs.
Meer weten over het onderwerp of hoe we jouw organisatie hiermee kunnen helpen? Mail of bel met 0348-741670.